Tú eres czy vos sos? Hiszpański z Argentyny…..
Fani hiszpańskiego z pewnością pamiętają burzliwą historię Milagros i Ivo ze Zbuntowanego Anioła. Podczas moich zajęć słuchacze nieraz z nostalgią wspominali tę argentyńską telenowelę. Choć to, na co zwracali największą uwagę to nietypowy akcent i słownictwo pojawiające się w serialu.
Argentyna język, a imigranci
Zarówno w Hiszpanii, jak i w Meksyku, Argentynie czy Boliwii mówi się po hiszpańsku, jednak odmiany tego języka różnią się od siebie według swojej szerokości geograficznej i kultury danego miejsca. Na argentyński wariant mowy Cervantesa z pewnością wpłynął imigrancki charakter tego kraju. Największy napływ ludności miał miejsce w XIX wieku. To właśnie wtedy na tych ziemiach zaczęli się osiedlać między innymi Włosi, Hiszpanie, Niemcy i Polacy. O naszych rodakach na argentyńskiej ziemi opowiadaliśmy w innym wpisie, poświęconym uprawie yerba mate. Co ciekawe, między 1919 a 1945 rokiem Polacy stanowili czwartą, największą grupę imigrantów w Argentynie.
Argentyna dzień polaka
Czy wiedzieliście, że 8 czerwca w Argentynie obchodzony jest Día del Colono Polaco – Dzień Polskiego Osadnika? Tego dnia upamiętnia się przybycie pierwszych Polaków do Argentyny, co miało miejsce w czerwcu 1897 roku.
Wycieczka do argentyny – językowy must have
Dziś Argentyna dla Polaków jawi się jako intrygujący kierunek turystyczny. Podczas moich zajęć coraz częściej słyszę opowieści kursantów o ich podróżach do kraju tanga. I przyciąga nie tylko wizja ciekawej kultury i niesamowitej przyrody, ale też śpiewnego, pięknego ríoplatense…
Dlatego, jeżeli macie w planach podróż do Argentyny koniecznie zapoznajcie się z podstawami argentyńskiego wariantu hiszpańszczyzny. Jedna z najczęściej wymienianych różnic to oczywiście użycie vos – vos sos / tú eres (ty jesteś). W Argentynie nie usłyszymy: ¿dé dónde eres? (skąd jesteś?) tylko ¿de dónde sos?
Z pewnością zauważycie też nieco inną odmianę czasowników. Wzięłą się ona właśnie z voseo – użycia vos. Poniżej kilka przykładów :)
es.vienes – ar. venís – przychodzisz
es.eres- ar.sos – jesteś
es.tienes- ar.tenés – masz
puedes – ar.podés – możesz
es.quieres- ar.querés – chcesz, kochasz
es.sigues- ar.seguís – kontynuujesz
Z kolei czasowniki regularne zakończone na “ar” lub “er” zmieniają tylko miejsce akcentu, np. es. amas- ar. amás (kochasz), es. temes- ar. temés (boisz się).
Jeżeli przed wami wycieczka do Argentyny, warto wcześniej osłuchać się z akcentem, żeby móc łatwiej zrozumieć lokalsów. Nie martwcie się jednak odmianą czasowników. Zapamiętajcie użycie vos, a mówiąc standardowym hiszpańskim zostaniecie zrozumiani.
A teraz jeszcze odrobina przykładów:
¿(Tú) puedes prestarme el lápiz? – możesz pożyczyć mi długopis?
¿(Vos) podés prestarme la lapicera?
¿(Tú) quieres salir a tomar algo? – chcesz wyjść coś zjeść/napić się czegoś?
¿(Vos) querés salir a tomar algo?
(Tú) dime, ¿qué deporte te gusta? – powiedz, jaki lubisz sport?
(Vos) decime, ¿qué deporte te gusta?
Nie może też zabraknąć kilku zwrotów z języka potocznego:
- comer ar. morfar – jeść
- ladrones ar. chorros – złodzieje
- autobús ar. bondi – autobus
- pagar ar. garpar – płacić
- mentir ar. chamuyar/chamullar – kłamać
Che – zwrot stosowany zamiast imienia, np. między przyjaciółmi, znajomymi.
- ¡Juan, ven para aquí! – Juan, chodź tutaj!
- ¡Che, vení para acá! – Che, chodź tutaj!
Kto już planuje argentyńską eskapadę? :)