W Szwecji obchodzi się Święta Wielkanocne od XII wieku. Oczywiście czysto formalnie jest to nadal święto religijne ku czci Jezusa Chrystusa zmarłego na krzyżu i zmartwychwstałego z grobu. Wielu Szwedów traktuje je jednak wręcz jako święto nadchodzącej wiosny i jasnych i cieplejszych dni.
Większość tradycji wielkanocnych staje się już w Szwecji coraz bardziej świecka, a sami Szwedzi często nie wiedzą, jak sama tradycja wiąże się z religią.
Co do jedzenia?
Tak jak i w innych krajach w Wielkanoc na stole szwedzkim królują zdobione kolorowo påskägg czyli jajka wielkanocne. Szacuje się, że podczas Wielkiego Tygodnia zjada się ich w Szwecji około dwóch tysięcy ton, czyli jakieś dwa razy więcej niż w normalnym tygodniu w roku.
Większość potraw na wielkanocnym stole nie różni się jednak bardzo tak od tych bożonarodzeniowych. Oprócz jajek pojawiają się również ryby: głównie śledź i łosoś przyrządzany na tysiąc możliwych sposobów, klopsiki oraz torty kanapkowe. Najbardziej popularnym daniem serwowanym na wielkanocny obiad jest udziec jagnięcy z różnymi wiosennymi dodatkami.
Co dla dzieci?
Podczas świąt nie może też oczywiście zabraknąć słodyczy! Szczególną atrakcją, zwłaszcza dla dzieci, są duże papierowe påskägg wypełnione po brzegi påskgodis, czyli świątecznymi łakociami. Zwykle są to małe czekoladowe jajka, marcepanowe figurki zajączków i kurczaczków, ale nie tylko! Dbając o zdrowe zęby swoich dzieci, Szwedzi coraz częściej decydują się też na domowe mini wyroby cukiernicze – colę, knäck, tryffel lub rocky road. No i co z takim påskägg trzeba zrobić? Ano schować gdzieś w domu lub najlepiej ogrodzie i czekać aż dzieciaki je znajdą.
Dekoracje
W okresie wielkanocnym szwedzkie domy przystraja się nie tylko kolorowymi jajkami ale również påskris – świeżymi gałązkami ozdobionymi kolorowymi piórkami. Tradycja wywodzi się jeszcze z XVII w. i początkowo nie miała nic wspólnego z ozdabianiem domu. W Wielki Piątek gospodarz każdego domu używał gałązek do chłostania dzieci i służby. Miało im to przypomnieć cierpienia Jezusa na krzyżu. W późniejszych czasach tradycja ta mocno się zmieniła i przybrała formę zabawy, w której to raczej dzieci chłoszczą dorosłych. Ozdabianie gałązek kolorowymi piórkami stało się popularne w Szwecji dopiero w latach 30. XX w i ma symbolizować budzenie się natury do życia.
Wielkanocne czarownice
Kolejnym kolorowym zwyczajem wielkanocnym w Szwecji są påskkärringar czyli wielkanocne czarownice. Tradycja ta wywodzi się z XVII-wiecznej wiary w czarownice właśnie, które w okresie wielkanocnym udawały się na spotkanie z diabłem na Blåkulla. Współcześni mali Szwedzi nie wybierają się jednak na żadne dalekie spotkania – przebierają się tylko za czarownice i biegając od domu do domu w najbliższym sąsiedztwie proszą o słodycze. Jeśli mieszkają w Bohuslän, Dalsland, Värmland lub w niektórych częsciach Västergötland odwiedzają swoich sąsiadów w skärtorsdagen, czyli w Wielki Czwartek. W pozostałej części kraju odwiedzin påskkärringar można się spodziewać w påskafton, czyli popołudniem w Wielką Sobotę. Właśnie w påskafton zbierano się też dawniej w okół wielkich ognisk, które miały na celu odstraszenie diabelskich czarownic.
Szwedzi taki jak i Polacy świętują Wielkanoc przez dwa dni: Påskdagen, czyli Wielką niedzielę oraz Annan Dagen Påsk, czyli Wielki Poniedziałek. W przeciwieństwie jednak do nas nie oblewają się w drugi dzień świąt wodą tylko grillują! Czego i Wam w te święta życzę!